Met het nodige spierballenvertoon hebben regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie er vanmiddag voor gezorgd dat de omstreden afschaffing van de Wet-Hillen volgende week al door de Kamer zal worden aangenomen. 50PLUS is des duivels en kondigt sabotageacties aan.
De coalitiepartijen zeggen weliswaar te hechten aan een zorgvuldige wetsbehandeling, maar desondanks zetten zij vaart achter de afschaffing van de wet die mensen met een afgelost huis nu nog een belastingvoordeel geeft. Voortgang is volgens hen nodig om de Belastingdienst voldoende tijd te geven om de maatregel per 1 januari 2019 adequaat te kunnen invoeren. In de procedurevergadering van de Kamercommissie Financiën trommelde het regeringskwartet zoveel eigen leden op, dat vertraging van de wetsbehandeling werd voorkomen.
SP-Kamerlid Renske Leijten spreekt van een ‘schaamteloze vertoning’. ‘De uitgestoken hand van Mark Rutte is een voet geworden waar hij mee schopt’, vult 50PLUS-collega Martin van Rooijen aan, die de ‘aflosboete’ uit alle macht wil voorkomen. Hij kondigt aan tijdens de wetsbehandeling komende week heel veel spreektijd te zullen claimen, ‘bijvoorbeeld twee keer vijftien uur’, zodat het debat mogelijk niet op tijd kan worden afgerond. Van Rooijen: ‘Als de coalitie oorlog wil, dan kunnen ze die krijgen.’
Voorafgaand aan de procedurevergadering voelden Kamerleden experts aan de tand over nut en noodzaak van de gefaseerde afschaffing van de Wet-Hillen, die de overheid over 30 jaar ruim 1 miljard euro bespaart. Volgens ING gaan eigenaren met een afgelost huis met een WOZ-waarde van 250.000 euro en een inkomen lager dan 68.000 euro per jaar er op lange termijn maandelijks ‘enkele tientjes’ op achteruit.
Rattenvangerswetgeving
De gastsprekers uitten vooral kritiek op het feit dat de Wet-Hillen amper tien jaar bestaat. ‘Houtje-touwtjesbeleid’, noemt hoogleraar fiscale economie Leo Stevens de afschaffing. ‘Dit geeft burgers het onbehaaglijke gevoel dat zij te maken hebben met een onbetrouwbare overheid.’
Sylvester Schenk van het Register van Belastingadviseurs spreekt zelfs van ‘rattenvangerswetgeving’: ’Mensen worden eerst verleid achter een toverfluit aan te lopen en lossen af op hun huis, vervolgens wordt de wet afgeschaft en moeten ze belasting betalen.’ VVD-erelid Hans Wiegel, door 50PLUS uitgenodigd om zijn licht over de kwestie te laten schijnen, meent dat het vertrouwen in de politiek op het spel staat. ‘Besef dat heel goed, het vertrouwen is toch al niet zo groot’, waarschuwde hij de Kamerleden.
Subsidie
Andere geluiden klonken er ook. Johan Conijn, hoogleraar aan de Amsterdam School of Real Estate, vindt anders dan 50PLUS dat er geen sprake is van een ‘aflosboete’, maar van een ‘subsidie’ die aflossen nauwelijks aanmoedigt. ‘De Wet-Hillen heeft niet kunnen beletten dat mensen aflossingsvrije hypotheken van 30 jaar zijn aangegaan’, betoogde hij.
Volgens De Nederlandsche Bank ondersteunt de Wet-Hillen vooral vermogende ouderen. Hoogleraar Stevens is het daarmee eens: ‘De rijkeren profiteren het meest, terwijl mensen met de duurste huizen en de hoogste inkomens toch al het meest baat hebben van de fiscale behandeling van het eigen huis.’
Stevens meent verder dat het belastingsysteem door voortdurende aanpassingen onnavolgbaar is geworden. ‘Ik zou bloednerveus worden als ik nu tentamen moest doen: het is gewoon niet meer te begrijpen. Ik vrees dat ik zou zakken. Maak het nou niet ingewikkelder.’